KOYU kavrulmuş, küçük porsiyonlar halinde sunulan, Türk Kahvesi kadar olmasa da yeteri kadar ince çekilmiş, yoğun kıvama ve sert bir tada sahip İtalya’ya özgü bir kahve türü.
Espresso hızlı yapılabilen ve hızlı tüketilen, kafein hazzı veren bir kahvedir.
Filtre kahveye kıyasla daha yoğun ve daha konsantredir. Neredeyse yanacak kadar yüksek bir sıcaklıkta demlendirilip basınçlı su bir anda ince öğütülmüş kahveyle buluşur.
Espresso doğrudan filtre kahveden daha kalın ve daha yoğun olarak ortaya çıkmaz. Espresso’nun katmanları vardır:
KREMA
Bu tabaka altın-kahverengi renginde, proteinlerin, yağların ve melanoidin (şeker ve aminoasit karışımı) bir arada bulunduğu katmandır. Bütün kahveler krema üretmezler. Aynı zamanda “krema” tartışma yaratan bir konu haline gelmiştir çünkü bir kesim kremanın tadını acı bulurken, diğer kesim ise kaliteli bir kahvede olması gereken bir özellik olduğunu düşünür ki bizim düşüncemizde kesinlikle bu yönde.
KIVAM
Bu kısım espressoya asidite ve tatlılığı veren ana kısımdır. Bu kısmı gövde ve kalp olarak iki parça olarak inceleyebiliriz. Gövde espressonun orta kısmıdır ve genellikle karamel rengindedir. Kalp kısmı ise, alt kısmıdır ve tip olarak daha koyu zengin kahverengidir.
Espressonun Tarihçesi Nedir?
Kaynayan su buharının, kahveden geçirilmesi ilk olarak 1820 yılında Fransız Bernard Rabaut tarafından uygulanmaya başlamıştır. Bu metot kısa sürede kahve satıcıları tarafından da kullanılır bir hale geldi. Fransız Edward Loysel De Santais, ilk defa bu metodu kullanan bir makine icat etti ve 1855 yılında Paris Fuarı’nda bu makineyi tanıttı. Ancak kahve çok yavaş oluyordu ve insanlar bir kahve için 10 dakika beklemek zorunda kalıyordu. Kahvenin yapılış süresini kısaltmak için suya basınç uygulama fikri ortaya çıktı. Alman Gustav Kessel bu fikrin patentini aldı. Ancak b öyle bir makineyi o zamanda yapmak imkansız görünüyordu.1884 yılında İtalyan Angelo Mariondo, Kessel’in fikrinden esinlenerek bir makine yapmayı başardı. Mariondo bu makineyi Torinto Fuarı’nda tanıttı. Ancak ya basınç yetersiz kalıyordu, ya da fazla basınç yüzünden kahve her tarafa püskürüyordu.
1901 yılında ise dünya gerçek bir espresso makinesi ile tanıştı. İtalyan Luigi Bezzera, espresso yapımında devrim olan bir makine üretti. Ancak makine fazla ısındığı için bir süre kahve yapılamıyordu. Tam da istenen bir makine yapmasına rağmen, Bezzera’nın ürettiği makinenin satışı yapılamadı. Bu noktada devreye İtalyan Desiderio Pavoni girdi ve Bezzera ile birlikte çalışmaya başladı. İkili birlikte buharın makineden çıkmasını sağlayacak bir düzenek geliştirdiler. Yaptıkları kahveye ‘cafee espresso’ adını verdiler ve ‘sadece senin için, hızlıca’ mottosunu belirlediler.
1906 yılında Milan Fuarı’nda bu makinenin tanıtımı yapıldı. Makinenin amacı hızlı kahve yapmaktı ve bir saat içinde ortalama 100 adet kahve yapıyordu. Ancak sürekli çalışması sonucunda buhar makineyi fazla ısıtıyor, bir süre sonra kahveler yanık çıkmaya başlıyor, hatta makine yanıyordu.
Espressonun ilk pazarlama adımı ise İtalyan girişimci Teresio Victoria Arduino tarafından atıldı. Arduino, pazarlama esnasında espressonun o güne kadar yapılan en güzel kahve olduğunu, tekniğini ve özellikle hızlı olmasını vurguladı. Yapılan reklamlarda ‘Hızlı bir tren kadar hızlı bir kahve’ fikri benimsendi. Arduino, basınç sorununu çözmek için piston fikrini ortaya attı. 1947 yılında İtalyan Giovanni Achille Gaggia ortaya çıkardığı makine, bugünkü espresso makinelerinin temelini oluşturur.
Espresso Ölçüleri Nedir?
7 gram espressoya uygun öğütülmüş kahve
İçme suyu
9 bar su basıncı
15-20 kg sıkıştırma basıncı
85-94 derece sıcaklık
24-27 saniye akış zamanı
Espresso Nasıl Yapılır?
Öncelikle kahve, makinenin portafiltre haznesine yerleştirilip ve sıkıştırılır. Ardından bardak yerleştirilir ve 30 ml su kahveden geçirilerek 30 saniye kadar süzülmesi beklenir. Bu şartlara uyulduğunda 1 porsiyon espresso elde edilir. Espresso fincanları genelde 45 ml büyüklüğündedir ve oval bir yapıya sahiptir. Bu, espressonun köpüğünü tutmak ve sıcaklığını korumak için son derece önemlidir.
Espressonun Faydaları Nelerdir?
Vücuttan su atılmasını sağlar. Bu da kilo vermeye ve ödem atmaya yardımcı olur. Yağ yakımını ve metabolizmayı hızlandırır. Kalori içermez. Bu sayede yağlanma yapmaz. Odaklanmayı ve dikkati artırır.
Espressonun Zararları Nelerdir?
Fazla tüketilmesi halinde vücutta titreme yapabilir. Aşırı tüketiminde kalp çarpıntısına ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Geç saatlerde içildiğinde uykusuzluk ve sinir yapabilir.
Espresso Kullanarak Yapılan Kahveler Nelerdir?
Americano: Cappucino bardağı büyüklüğünde bir kupada, tek veya duble espresso üzerine, kupa doluncaya kadar kaynar su eklenir.
Cappuccino: Bardağın 1/3’ü tek ölçü espresso, 1/3’ü buharla ısıtılmış kıvamlı süt ile karıştırılır. Üzerlerine bardağın 1/3’ü hacminde kalın süt köpüğü yerleştirilir. Tarçın veya çikolata rendesi ile süslenir.
Latte: Tek veya duble espresso buharla ısıtılmış kıvamlı süt dolu bir kupaya eklenir. Tercihe göre üzerine çok az miktarda süt köpüğü ve tatlı krema eklenir.
Mocha: Tek veya double espresso, buharla ısıtılmış kıvamlı süt ve çikolata harmanlanır. Kahve ve çikolata lezzeti bir arada sunulur.
Ristretto: Espresso yaparken su yarısı kadar kullanılır. Yani fincanın yarısına gelmeden makineden alınır. Çok kuvvetli, konsantre ve nefis bir espresso ortaya çıkar.
Lungo: Fincanın 2/3’ü değil de tamamı dolana kadar beklenerek yapılan Espresso. Tadı acı olur.
Macchiato: Tek veya double espresso üzerine çok az miktarda süt köpüğü dokundurulur.
Con Panna: Tek veya double espresso üzerine bir kat tatlı krema eklenir.
