Hava kimsenin değildir; ama bilgisi yönetilir. WMO, gezegenin atmosferini ölçen, izleyen ve ortak bir dilde kayda geçiren küresel aklın adıdır.
WMO (İng. World Meteorological Organization; Alm. Weltorganisation für Meteorologie; Fra. Organisation météorologique mondiale), Birleşmiş Milletler’e bağlı, meteoroloji, klimatoloji, hidroloji ve ilgili yer bilimleri alanlarında uluslararası iş birliğini koordine eden uzmanlık kuruluşudur.
WMO’nun temel amacı; hava durumu, iklim değişkenliği ve su döngüsüne ilişkin verilerin standartlaştırılması, paylaşılması ve erken uyarı sistemleri aracılığıyla insan yaşamının, ekosistemlerin ve ekonomik faaliyetlerin korunmasına katkı sağlamaktır.
WMO’nun kökleri 19. yüzyılın ortalarına, ulusal meteoroloji servislerinin veri paylaşma ihtiyacına dayanır. 1873’te kurulan Uluslararası Meteoroloji Örgütü (IMO), bu alandaki ilk kalıcı iş birliği yapısını oluşturur.
1950’de IMO’nun yerini alan WMO, 1951’de Birleşmiş Milletler’in resmî uzmanlık kuruluşu hâline gelir. Soğuk Savaş yıllarında dahi veri paylaşımını sürdüren nadir uluslararası yapılardan biri olarak, bilimin siyasetin önünde tutulduğu bir alan yaratır.
Günümüzde WMO, iklim krizi, aşırı hava olayları ve su güvenliği gibi başlıklarda küresel koordinasyonun merkezinde yer alır; IPCC gibi yapılarla yakın çalışır.
► WMO hava tahmini mi yapar?
Hayır. WMO doğrudan tahmin üretmez; tahminlerin üretildiği ulusal sistemler arasında veri, standart ve yöntem birliği sağlar.
► Neden küresel bir meteoroloji örgütüne ihtiyaç var?
Çünkü atmosfer ulusal sınır tanımaz. Bir ülkede başlayan hava olayı, başka bir coğrafyada sonuç üretir.
► WMO’nun iklim kriziyle ilişkisi nedir?
İklim verilerinin uzun dönemli karşılaştırılabilirliğini sağlar; bilimsel değerlendirmelerin ortak zeminde yapılmasına imkân tanır.
► WMO’nun kararları bağlayıcı mıdır?
Hukuken değil; ancak teknik standartları fiilen bağlayıcıdır. Ülkeler bu standartlara uymak zorundadır.
► Gündelik hayatı gerçekten etkiler mi?
Evet. Uçuş güvenliğinden tarımsal planlamaya, sel erken uyarılarından enerji yönetimine kadar birçok alan WMO altyapısına dayanır.
WMO doğrudan popüler anlatıların merkezinde yer almaz; ancak felaket filmleri, iklim belgeselleri ve çevre temalı yapımlarda arka plandaki “bilimsel otorite” olarak dolaylı biçimde görünür. Küresel iklim tartışmalarında adı, çoğu zaman veriyle konuşan sessiz bir kurum olarak anılır.
WMO, gündelik hayatın görünmez ama vazgeçilmez kurumlarından biridir. Gürültü üretmez; alarmist dil kullanmaz. Onun gücü, ölçmekte, karşılaştırmakta ve uzun vadeli düşünmekte yatar. İklim çağında WMO, insanlığın atmosferle kurduğu ilişkinin en soğukkanlı kayıt tutucusudur.
► İKLİM KRİZİ
► PARİS ANLAŞMASI
► SIFIR ATIK
► SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
► KYOTO PROTOKOLÜ
