Düşük bütçeli üretimlerden devasa dijital platformlara uzanan, Afrika’nın en büyük sinema endüstrisi.
Nollywood (İng. Nollywood; Alm. Nollywood-Filmindustrie; Fra. Industrie cinématographique Nollywood), Nijerya merkezli film sektörünü ifade eder. Üretim hacmiyle dünyanın en verimli sinema endüstrilerinden biridir; hızlı çekim süreçleri, düşük maliyetli yapım teknikleri ve hikâye odaklı anlatı gelenekleriyle tanınır. Afrika kıtasının kültürel belleğini, melodram, komedi, büyü ve sosyal gerçekçilikle harmanlar.
Nollywood’un yükselişi 1990’ların başında VHS kasetleriyle başlar. Kenneth Nnebue’nun Living in Bondage filmi, Nijerya’nın yerel dillerinde üretilen yapımların tüm ülkeye yayılmasını sağlayarak sektörel patlamayı tetikler.
2000’lerle birlikte DVD pazarı, 2010 sonrası ise YouTube, iROKOtv ve Netflix gibi platformlar Nollywood’u küreselleştirir. Artık hem diasporaya hem dünya seyircisine hitap eden bir anlatı yapısı vardır; üretim hızı düşmüş, kalite ve görsel standart belirgin biçimde yükselmiştir.
► Nollywood yılda kaç film üretir?
2000’lerde yılda 1.000’e yaklaşan film sayısı dikkat çekmiştir. Dijitalleşmeyle birlikte sayı azalmış fakat kalite artmış; Netflix orijinalleri yeni bir dönüm noktası yaratmıştır.
► Nollywood filmlerinin temel temaları nelerdir?
Aile çatışmaları, büyü ve gelenek, sınıf ilişkileri, göç, kent yaşamı ve dini dönüşümler… Nijerya’nın çok kültürlü sosyal yapısı filmlere doğrudan yansır.
► Nollywood’un dili nedir?
En yaygın diller İngilizce, Pidgin English, Yoruba, Igbo ve Hausa’dır. Bu çeşitlilik, endüstriyi Afrika’nın en kapsayıcı anlatı alanlarından birine dönüştürür.
► Sektörün uluslararası başarıları neler?
Nigerian Prince, Lionheart ve The Wedding Party gibi yapımlar küresel festivallere seçilmiş; Genevieve Nnaji, Omotola Jalade Ekeinde ve Kunle Afolayan gibi isimler dünya çapında tanınmıştır.
► Nollywood neden bir kültürel fenomen sayılıyor?
Çünkü büyük sermaye gerektirmeden, yerel hikâyelerin yerel üslupla anlatıldığı geniş bir üretim alanı sunar. Hem istihdam yaratır hem de Afrika’nın anlatı gücünü temsil eder.
YouTube dizileri, TikTok’ta kullanılan film replikleri, Afrika diasporasının müzik videolarına yapılan göndermeler Nollywood’u küresel pop kültürünün parçası hâline getirmiştir. Modadan müziğe, internet mizahından Afrobeat estetiğine kadar birçok alanda etkisi hissedilir.
Nollywood, yalnızca bir film endüstrisi değil; Nijerya toplumunun dinamiklerini, Afrika’nın modernleşme sancılarını ve kolektif hafızayı taşıyan dev bir kültürel makinedir. Hikâye anlatıcılığındaki enerjisi ve üretim cesareti, onu dünya sinemasının en özgün damarlarından biri yapar.
► MOLLYWOOD
► BOLLYWOOD
► RRR
► POPÜLER KÜLTÜR
► BALKAN SİNEMASI
