Ekonomi yönetiminin 30 aylık performansı, enflasyon beklentilerindeki kalıcı kırılmayı sağlayamadı. Hem teknik göstergeler hem de kamuoyu algısı, para politikasına olan güvenin henüz tesis edilemediğini ortaya koyuyor. Prof. Hakan Kara, “Kamuoyu temenni değil tahmin görmek istiyor” derken, Dr Mahfi Eğilmez ise, “Bu tablo beklentilerin kırılamadığını net biçimde gösteriyor” ifadesini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek
Ünlü ekonomistler Hakan Kara ve Mahfi Eğilmez, Mehmet Şimşek liderliğindeki ekonomi yönetiminin 30 aylık performansını değerlendirdi.
Prof. Dr. Hakan Kara, ekonomi programının başlamasının üzerinden 30 ay geçmesine rağmen kamuoyuna hâlâ temenniler yerine gerçekçi tahminler sunulamadığını söyledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yayımladığı Enflasyon Raporları’nda yer alan “çıktı açığı” tahminlerini zaman serisine çevirerek paylaşan Kara, ekonomi yönetiminin artık “enkaz devraldık” söylemini bir kenara bırakıp hedeflerle daha uyumlu politikalar tasarlaması gerektiğini ifade etti.
Hakan Kara’nın paylaştığı grafik, 2023 son çeyrekte yaklaşık eksi 2,5 olarak tahmin edilen çıktı açığının 2025’in ikinci çeyreği itibarıyla sıfırın üzerine çıktığını gösteriyor. Kara, bunun ekonomik faaliyetin enflasyonu aşağı çekecek seviyenin üzerine taşındığını gösterdiğini belirterek, “Kamuoyu temenni değil tahmin görmek istiyor” uyarısında bulundu.
İkinci paylaşımında “çıktı açığı”nın tanımını hatırlatan Kara, bu göstergenin ekonomik faaliyetlerin enflasyonu artıracak ya da azaltacak düzeyde olup olmadığını gösterdiğini söyledi. Negatif çıktıkça enflasyonist baskının azaldığını kaydeden Kara, bu kavramı ve grafiği anlayanların ekonomi okuryazarlığında önemli bir aşama kaydetmiş olacağını belirtti.
Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez kendi adını taşıyan blogunda, “Tutmayan Enflasyon Hedefleri” başlıklı bir yazı yayımladı.
TCMB’nin hükümetle birlikte uzun süredir yüzde 5’lik enflasyon hedefi belirlediğini hatırlatan Eğilmez, bu hedefe yalnızca 2009, 2010 ve 2012 yıllarında yaklaşılabildiğini vurguladı. Eğilmez ayrıca, Orta Vadeli Programlarda (OVP) açıklanan enflasyon tahminlerinin ise hedeflere göre daha gerçekçi olmasına rağmen gerçekleşen enflasyondan çok uzak kaldığını belirtti.
Yazısında bu aşamada sorulması gereken soruları sırayalan Eğilmez şunları kaydetti:
“Hedef ve tahminler mi yanlış yoksa TCMB’nin uyguladığı para politikası mı yanlış? Yoksa her ikisi de mi yanlış? Eğer hedef ve tahminler doğruysa o zaman TCMB Bankası bu hedef ve tahminlere uygun para politikası izlemiyor demektir. Eğer hedef ve tahminler yanlışsa yanlışta yıllardır niçin ısrar ediliyor? Maliye politikası, para politikasına yeterince destek olmuyor mu?”
Yazısının devamında bu sorulara yanıt üreten Eğilmez, 2023’te bütçe açığının GSYH’nin yüzde 5,1’ine, 2024’te ise yüzde 4,7’sine ulaştığını, bu durumun para politikasına destek verilmediğini gösterdiğini söyledi.
TCMB’nin hedefleri ve tahminleri tutturamamasının nedenlerini sıralayan Eğilmez şunları kaydetti:
1) İnsanlar açıklanan enflasyon oranlarına inanmıyorlar ve dolayısıyla belirlenen faiz oranlarının kendilerine reel kazanç getireceğini düşünmüyorlar.
2) Açıklanan enflasyon oranlarına olan inançsızlık geleceğe ilişkin enflasyon beklentilerinin kırılmasını engelliyor.
3) TCMB, para arzını yeterince sıkı kontrol edemiyor.
4) Kamu kesimindeki israf insanların enflasyonun düşeceğine inanmamasına yol açıyor bu da onların talep davranışını etkiliyor.
Mahfi Eğilmez, yazısının sonunda ise “20 yıllık uygulamadan çıkan ders şudur: Önce hedefi gerçekçi belirlemek sonra da o hedefe ulaşmak için doğru politikaları uygulamak gerekir” dedi.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
