MAK Danışmanlık tarafından gerçekleştirilen geniş çaplı kamuoyu araştırması, KHK (Kanun Hükmünde Kararname) ile ihraç edilen kamu görevlilerine yönelik uygulamalara ilişkin çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Çalışma, Türkiye’deki yaklaşık 64 milyon seçmeni temsil edecek şekilde tasarlandı ve toplam 3.200 kişiyle, yüz yüze görüşme yöntemiyle gerçekleştirildi.
Araştırma, 18’i büyükşehir olmak üzere toplam 30 ilde yürütüldü. Katmanlı çok aşamalı örnekleme yöntemi kullanılarak hazırlanan ankette, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri doğrultusunda yaş, cinsiyet ve meslek gibi demografik değişkenler dikkate alındı ve örneklemin temsiliyeti bu doğrultuda sağlandı. Görüşmeler, il, ilçe, belde, köy ve mahalle düzeyinde yapılırken, ülke genelindeki seçmen yaş dağılımı, bölgesel denge ve yerleşim tipi gibi unsurlar da araştırma sürecinde gözetildi.
Elde edilen veriler, toplumun büyük çoğunluğunun KHK sürecini adil bulmadığını, buna karşılık KHK’lıların görevlerine dönmesi gerektiğini düşündüğünü ortaya koydu. Ankete göre katılımcıların %53’ü KHK uygulamalarını adil bulmazken, yalnızca %18’i adil olduğunu düşünüyor. Toplumun %65’i ise KHK’lıların en azından bir kısmının görevlerine iade edilmesi gerektiği görüşünde.
Katılımcıların %41’i, yalnızca suçsuzluğu yargı kararıyla kesinleşen kişilerin görevlerine dönmesi gerektiğini belirtirken, %24’ü tüm KHK’lıların iadesinden yana. Böylece toplumun %65’i, ihraç edilen kamu görevlilerinin göreve dönüşünü destekliyor. Buna karşılık %28’lik bir kesim hiçbirinin dönmemesi gerektiğini savunuyor, %7 ise kararsız.
“Sizce KHK uygulamaları adil midir?” sorusuna katılımcıların %53’ü “hayır” yanıtını verdi. Sadece %18 “evet” dedi, %22 “kısmen” yanıtını verirken, %7 kararsız kaldı. Bu oranlar, toplumun genelinde KHK sürecinin adalet duygusunu zedelediğini gösteriyor.
KHK ile lisansları iptal edilen doktor, avukat, eczacı gibi meslek gruplarının yeniden çalışma izni alması gerektiğini düşünenlerin oranı %35. Buna ek olarak %30’luk kesim “kısmen olabilir” görüşünde. Böylece bu kişilerin yeniden mesleklerine dönmesine destek verenlerin toplam oranı %65’e ulaşıyor. Karşı çıkanlar %25, kararsızlar %10 oranında.
“Darbe girişimi” suçlamasıyla ceza alan erler, kursiyer öğrenciler ve alt rütbeli subayların “Terörsüz Türkiye” kapsamında çıkarılabilecek olası bir affa dahil edilip edilmemesi gerektiği sorusuna katılımcıların %25’i “evet”, %21’i “kısmen evet” yanıtını verdi. Böylece toplumun %46’sı bu kişilerin yeniden değerlendirilmesini destekliyor. “Hayır” diyenler %33, kararsız kalanlar ise %21.