Özgürlüğün, keşfin ve oyuncu deneyiminin sınırsızlaştığı tasarım biçimi.
Açık dünya (İngilizce: Open World, Almanca: Offene Welt, Fransızca: Monde Ouvert), video oyunlarında oyuncunun belirli bir yol izlemeden, geniş ve serbestçe gezilebilir bir haritada ilerlemesine olanak tanıyan oyun tasarım yaklaşımıdır. Doğrusal (linear) oyunlardan farklı olarak, görevler, keşifler ve etkileşimler oyuncunun tercihlerine bırakılır.
Açık dünya fikri, 1980’lerde Ultima ve Elite gibi oyunlarda doğdu.
1990’lar: The Legend of Zelda: Ocarina of Time (1998), açık dünya anlayışını konsollara taşıdı.
2000’ler: Grand Theft Auto III (2001), şehir yaşamını özgürlükle birleştirerek türün kült örneklerinden biri oldu.
2010’lar: Skyrim, The Witcher 3 ve Red Dead Redemption 2 gibi oyunlar, devasa haritaları ve derin hikâyeleriyle standardı yükseltti.
Günümüz: Açık dünya yalnızca video oyunlarında değil; VR (sanal gerçeklik) ve AR (artırılmış gerçeklik) teknolojilerinde de kullanılmaya başlandı.
Çünkü oyuncuya özgürlük hissi verir. İstediği yerde dolaşabilir, yan görevlerle vakit geçirebilir veya doğrudan ana hikâyeye odaklanabilir.
Kısmen. Açık dünya, büyük bir harita sunar. Sandbox ise oyuncuya oyun mekaniğini değiştirme, yaratma ve deney yapma özgürlüğü de verir (Minecraft gibi).
Bazen içerik çok geniş ama yüzeysel olabilir. Ayrıca “boş harita” sorunu, yani keşif için yeterince anlamlı içerik olmaması, eleştirilir.
GTA V, The Witcher 3, Breath of the Wild, Elden Ring, Assassin’s Creed serisi.
Asıl çıkış noktası oyun olsa da, “açık dünya” kavramı edebiyat ve sinemada da metaforik olarak kullanılabilir: sonsuz ihtimal ve serbest hareket alanı anlamında.
Oyun: Red Dead Redemption 2, detaylı dünyasıyla türün zirvesi kabul edilir.
Anime/Manga: Sword Art Online, açık dünya MMORPG oyunlarını konu edinir.
Sinemada: “Metaverse” temalı filmler, açık dünya mantığını sanal gerçeklik boyutuna taşır.
Açık dünya, oyuncuya yalnızca bir senaryo sunmaz; kendi hikâyesini yazma imkânı verir. Bu yönüyle modern oyun kültürünün hem özgürlük hem de keşif arzusunun en güçlü ifadesidir.
