Bir adam, bir kaplan ve gururun sessiz yankısı.
Sangetsuki (山月記), Japon yazar Atsushi Nakajima’nın 1942’de yayımlanan kısa öyküsüdür. İngilizce’ye The Moon Over the Mountain, Almanca’ya Der Mond über dem Gebirge, Fransızca’ya La Lune sur la Montagne olarak çevrilmiştir.
Eser, antik Çin’de geçen alegorik bir hikâye üzerinden insanın kibri, yalnızlığı ve değişim korkusunu işler. Başkahraman Li Zheng, şairlik tutkusu ve gururu yüzünden toplumdan uzaklaşır, sonunda ise bir kaplana dönüşerek dağlarda kaybolur.
Nakajima, öyküyü Çin Tang Hanedanı döneminden alınan bir halk efsanesinden esinlenerek kaleme aldı. Fakat hikâyeye felsefi bir yoğunluk ve bireysel yabancılaşma teması ekledi.
Sangetsuki, Japon modernist edebiyatının en çok uyarlanan eserlerinden biri oldu. Tiyatro, radyo oyunu, manga ve anime biçiminde yeniden anlatıldı. Aynı zamanda Bungou Stray Dogs anime serisinde, Atsushi Nakajima karakterine doğrudan atıfta bulunan bir güç ismi olarak yer aldı.
► Li Zheng neden kaplana dönüşüyor?
Gururu, insan ilişkilerini reddetmesi ve yalnızlık, onu mecazi olarak “vahşileştirir”; öykü bunu fiziksel dönüşümle sembolize eder.
► Hikâyenin ana teması nedir?
Kibir ve izolasyonun insanı kendine yabancılaştırması.
► Sangetsuki neden hâlâ okunuyor?
Evrensel temaları, kısa ama yoğun anlatımı ve alegorik yapısı sayesinde çağlar üstü bir metin.
► Gerçek hayatta böyle bir dönüşüm mümkün mü?
Biyolojik olarak hayır, ama edebiyat dönüşümü bir metafor olarak kullanır.
► Eserin dili nasıldır?
Yoğun, şiirsel ve klasik Çin edebiyatı etkileri taşıyan bir Japonca.
Eser, Japon eğitim sisteminde edebiyat derslerinde okutulur. Manga uyarlamaları, tiyatro prodüksiyonları ve Bungou Stray Dogs’taki yansıması sayesinde genç nesiller arasında da bilinirliğini korur.
Sangetsuki, bireyin kendi içindeki canavarla yüzleşmesinin zamansız bir hikâyesi. Nakajima, kısa ama etkileyici bir metinde, gururun insanı yalnızlığa ve “başka bir şeye” dönüştürme gücünü gözler önüne serer.
► ATSUSHI NAKAJIMA
► BUNGOU STRAY DOGS
► OSAMU DAZAI
► YERALTI EDEBİYATI
► BURAIHA
