Sanayi üretimi Haziran’da yüzde 8,3 artarak savunma sanayinin etkisiyle rekor kırarken, aynı dönemde cari açık beklentileri aşarak 18,9 milyar dolara yükseldi; uzmanlar, büyümenin dar alana sıkıştığı ve dış dengedeki bozulmanın yıl sonuna kadar süreceği uyarısında bulundu.
Türkiye ekonomisinden gelen son veriler, birbiriyle çelişen iki farklı tablo ortaya koydu. Sanayi üretimi Haziran ayında yıllık bazda yüzde 8,3’lük güçlü bir artışla göz doldururken, aynı dönemde cari açığın beklentilerin üzerinde gelmesi ve 12 aylık bazda yükselişe geçmesi endişe yarattı. Uzmanlar, sanayi üretimindeki rekor artışın genele yayılmadığına ve savunma sanayi odaklı olduğuna dikkat çekerken, cari açıktaki bozulmanın yıl sonuna kadar devam edeceği uyarısında bulunuyor.
Ekonomist Alaattin Aktaş’ın analizine göre, sanayi üretiminde Haziran ayında kaydedilen yıllık yüzde 8,3’lük artış ilk bakışta olumlu görünse de detaylar farklı bir gerçeğe işaret ediyor. Aktaş, bu artışın yanıltıcı olabileceğini belirterek, “Sanayi üretiminde genele yayılmış bir artış yok. Üretim, yüksek teknolojili ürünlerin üretimindeki yüzde 88’lik artış sayesinde toplamda yüzde 8,3’ü buldu,” dedi. Aktaş, bu yüksek teknolojili ürünler kategorisinin lokomotifinin ise İHA, SİHA gibi savunma sanayi ürünleri olduğunun altını çizdi. Bu durum, ekonominin genel çarklarının henüz istenen hızda dönmediğini, büyümenin dar bir alana sıkıştığını gösteriyor.
Diğer yandan, ekonominin en kırılgan noktalarından biri olan cari denge, Haziran ayında alarm verdi. Ekonomist İris Cibre’nin paylaştığı verilere göre, cari açık aylık bazda 2 milyar dolarla beklentilerin üzerinde geldi. 12 aylık kümülatif açık ise 18,9 milyar dolara yükseldi.
Cibre, bu bozulmanın arkasındaki ana nedenin enerji ithalatındaki ve dış ticaret açığındaki artış olduğunu belirtti. “Temmuzda da enerji etkeni görülecek,” diyen Cibre, finansman tarafında olumlu bir süreç devam etse de, açığın yıl sonuna kadar artarak süreceğini öngördü.
Cibre’nin analizi şu noktaları içeriyor:
Doğrudan Yatırım Yetersiz: Türkiye’ye beklenen doğrudan yabancı yatırım girişi hala istenen seviyede değil; 12 aylık rakam 4,8 milyar dolarda kaldı.
Net Hata Noksan: Kaynağı belirsiz para giriş çıkışını gösteren net hata noksan kaleminden 15,4 milyar dolarlık ciddi bir çıkış yaşandı.
Yıl Sonu Beklentisi Kötümser: Faiz indirimleriyle başlaması beklenen ekonomik aktivitenin ara malı ithalatını artıracağını belirten Cibre, “2024’ü 10 milyar dolar açıkla kapatmıştık, 2025’i muhtemelen 20 milyar doların üzerinde bir açıkla kapatacağız,” öngörüsünde bulundu.
Son veriler, Türkiye ekonomisinin bir yanda savunma sanayinin itici gücüyle sanayide rekorlar kırarken, diğer yanda artan enerji maliyetleri ve yetersiz sermaye girişi nedeniyle dış dengede zorlandığı karmaşık bir dönemeçte olduğunu gösteriyor.
Velev'i
Google Haberler üzerinden takip edin
