Çin’de yaşanan deflasyon (fiyat düşüşü) baskılarına karşı hükümet, Çinli şirketlerin indirim yarışını durdurmak için düzenlemeleri sıkılaştırma sözü verdi.
Piyasada fiyatların belirli bir zaman aralığında sürekli düşüş göstermesi durumu, yani enflasyonun tersi olarak bilinen deflasyon bir süredir Çin ekonomisinin en büyük baş belalarından biri.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu (UİB) verilerine göre tüketici fiyatlarındaki artış 27 aydır sıfıra yakın seyrediyor. Tüketici enflasyonu, 2023 ve 2024’te yıllık bazda yüzde 0,2 seviyesinde gerçekleşmişti. Ayrıca ülkede üretici fiyatları da 32 aydır geriliyor
“Çin hükümeti, süregelen deflasyon nedeniyle 2004’ten beri yüzde 3 olan resmi enflasyon hedefini 2025 için yüzde 2’ye indirdi.”
Çin devlet haber ajansı Xinhua’da yer alan haberde Çin Merkez Mali ve Ekonomi İşleri Komisyonu’nun “Düzensiz bir şekilde düşük fiyat rekabetine giren teşebbüslerin kanun ve düzenlemelere göre denetlenmeleri gerekir” açıklamasında bulunduğu aktarıldı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, devam eden deflasyona ilişkin artan endişeler ortasında, Salı günü yerli firmaların agresif fiyat indirimlerine yönelik denetimi sıkılaştıracağını söyledi.
Çin’deki deflasyondan dolayı çalışanlar maaşlarında kesintiler yaşadıklarını söylerken, emlak değerlerinde büyük düşüşler oldu.
Öte yandan Çin Komünist Partisi’nin yayın organı Qiushi de sanayide aşırı kapasitenin uzun vadeli büyümeyi tehdit ettiğini ve toplumsal kaynaklarda büyük israfa yol açtığını belirterek fiyat savaşlarını ve adil olmayan rekabeti körükleyen uygulamalara karşı sert önlemler çağrısı yaptı.
Makalede, şirketlerin ve yerel yönetimlerin sınırlı talep ortamında pazar payı peşinde aşırı yatırımlarla sürdürülebilir gelir artışı sağlayamadığı, bazı firmaların maliyetleri kısmak için kaliteyi düşürdüğü, inovasyonu caydırdığı ve tüketici çıkarlarını zedelediği vurgulandı. Fotovoltaik, lityum pil, elektrikli araç ve e-ticaret sektörleri bu aşırı rekabetin yoğunlaştığı alanlar olarak öne çıktı.
Peki tüm dünya enflasyonla mücadele ederken Çin’de enflasyon neden düşük seyrediyor?
Çinli üreticilerin aşırı kapasiteden kaynaklanan fazla stoklarını eritmek için fiyatları indirmesi şirketler arası fiyat kırma yarışına yol açarken, tüketici alışkanlıklarını da etkilemeye başladı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi politikaları dünyanın en büyük tüketici pazarı olan ABD’ye satışların azalması uzun vadeli sürdürülebilirliğini tehdit ederken diğer yandan iç talebin zayıf kalması fiyat düşüşünü tetikledi.
Analistler alışkanlıkların değişmesinin indirimleri daha da körüklemesiyle deflasyonun kalıcı hâle gelebileceğini ve 19 trilyon dolar büyüklüğündeki Çin ekonomisinin istikrara kavuşmasının zorlaşacağını belirtiyor.